Kościół pw. Wszystkich Świętych w Kórniku
Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Kórniku jest perłą architektoniczną na kórnickim szlaku turystycznym. Świątynię zaczęto budować prawdopodobnie w latach 20. XV wieku z fundacji Mikołaja Górki kanclerza kapituły poznańskiej, założyciela miasta Kórnik. W roku 1437 gotową już część konsekrował i dokument erekcyjny parafii podpisał ówczesny biskup Stanisław Ciołek, a w roku 1495 biskup poznański Uriel Górka podniósł kościół do rangi kolegiaty.
Od połowy XVI wieku przez prawie 40 lat kościół pełnił rolę zboru protestanckiego za sprawą ostatnich z rodu Górków braci: Łukasza, Andrzeja i Stanisława, którzy przeszli na luteranizm. Dzięki Bożej Opatrzności w roku 1592 ich spadkobiercy, rodzina Czarnkowskich, przekazała kościół na powrót katolikom.
W XVIII wieku następni właściciele dóbr kórnickich i kolatorzy kościoła Teofila z Działyńskich Szołdrska wraz z mężem Stefanem Maciejem Szołdrskim, podjęli prace nad odnowieniem i częściową przebudową wnętrza kolegiaty.
Pożar, który 4 lipca zniszczył dach i strop świątyni, spowodował zawalenie sygnaturki i zachodnich przęseł sklepień. Dzięki staraniom Tytusa Działyńskiego kościół został odbudowany w latach 1836-1837 według projektu włoskiego architekta Franciszka Marii Lanciego. Świątynia otrzymała nową fasadę z trójkątnym, schodkowym szczytem ozdobionym rozetą i prostokątną otwartą kruchtą zwieńczoną wieżyczkami, w której znajdują się figury św. Wawrzyńca i św. Jana Nepomucena. Po bokach postawiono dwie dzwonnice w kształcie czworobocznych baszt z przejazdami. Ponadto do kościoła przylegają dwie kaplice: Serca Pana Jezusa i Królowej Różańca Świętego.
Kolegiata kórnicka to gotycka świątynia halowa z dodanymi później barokowymi sklepieniami żaglastymi i neogotycką fasadą. Oświetlają je duże ostrołukowe okna ozdobione witrażami z pracowni św. Wojciecha w Poznaniu. Wschodnią ścianę wypełnia barokowy ołtarz główny, zwieńczony figurą św. Michała Archanioła. Poniżej znajduje się krucyfiks, a w centralnej części ołtarza obraz Wszystkich Świętych pędzla nieznanego z imienia malarza Chołubickiego z 1821 roku. Górne gzymsy zdobią figury św. Stanisława i św. Wojciecha, dolne – św. Józefa i św. Bartłomieja.
Po obu stronach ołtarza głównego wmurowane są marmurowe figury nagrobne w pozycji sansowinowskiej Stanisława i Łukasza Górków. W prawej nawie kościoła znajdują się dwa barokowe ołtarze: mniejszy ołtarz Przemienienia Pańskiego z dwiema figurami Chrystusa Salwatora oraz większy – św. Barbary z Jej wizerunkiem malowanym przez Franciszka Stajemeca i mniejszym obrazem św. Rocha pędzla Mariana Jaroczyńskiego. Ołtarz zdobią trzy figury: św. Piotra, św. Pawła i św. Walentego (na zwieńczeniu). W lewej nawie mieści się barokowy ołtarz św. Anny z rzeźbą Boga Ojca, dwoma obrazami Mariana Jaroczyńskiego Św. Anna nauczająca Maryję Pannę i Św. Józef. Pod obrazami wbudowana jest XVI-wieczna alabastrowa płaskorzeźba alegorycznego ukrzyżowania. Nad wejściem do kościoła znajdują się organy, które stanowią nieodłączną część wnętrza.
Kaplica Królowej Różańca Świętego
Od strony południowej kościoła znajduje się barokowa Kaplica Królowej Różańca Świętego z zakrystią i mauzoleum Działyńskich. Wnętrze kaplicy stanowi cenny, barokowy ołtarz z obrazem Matki Bożej Różańcowej z Dzieciątkiem, ozdobiony figurami aniołów. W kaplicy znajdują się również nagrobki Andrzeja Górki i Teofil iz Działyńskich Szołdrskiej-Potulickiej oraz tablice fundacyjna Jana Czarnkowskiego, który ukończył budowę mauzoleum Górków w 1603 roku i pamiątkowa Jana Działyńskiego.
Kaplica Serca Pana Jezusa
Do kościoła od strony północnej przylega Kaplica Serca Pana Jezusa z mauzoleum Zamoyskich. W kaplicy znajduje się ołtarz Pana Jezusa ufundowany z okazji obchodów pięćsetnej rocznicy powstania kolegiaty (1937), a także alabastrowy krucyfiks z końca XVI wieku i tablica upamiętniająca ostatnich właścicieli Kórnika: Jadwigę, Marię i Władysława Zamoyskich. Obecnie dzięki staraniom ks. proboszcza Eugeniusza Leosza jest to miejsce całodziennej adoracji Najświętszego Sakramentu.
Co dzieje się teraz?
W latach 1934-1937 ówczesny ks. proboszcz Mieczysław Matuszek wspólnie z parafianami podjął się odnowienia kórnickiej świątyni na jubileusz 500-lecia istnienia parafii pw. Wszystkich Świętych w Kórniku. Minął czas wojny, zakończył się wiek XX i po blisko 80 latach od jubileuszowego remontu parafia rozpoczęła przygotowania do jubileuszu 600-lecia, wspólnie z proboszczem ks. Grzegorzem Zbączyniakiem, poprzez realizację inicjatywy Wspólnie ratujemy kolegiatę dla przyszłych pokoleń.
Uroczyste zawierzenie parafii Panu Bogu przez ręce Matki Bożej Różańcowej Kórnickiej nastąpiło w I Niedzielę Adwentu 2017 roku. Od tego dnia rodzina parafialna rozważa co roku kolejną tajemnicę różańca świętego: radosne (2017-2022), światła (2022 – 2027), bolesne (2027-2032) i chwalebne (2032-2037). W tym samym roku ks. wikariusz Łukasz Słociński i ks. proboszcz Grzegorz Zbączyniak przy aprobacie Parafialnej Rady Duszpasterskiej i Parafialnej Rady Ekonomicznej rozpoczęli starania o ustanowienie naszej świątyni Sanktuarium Królowej Różańca Świętego.
Od roku 2016 są kolejno realizowane prace związane z odnowieniem więźby dachowej, modernizacją instalacji elektrycznej, prace konserwatorskie związane z modernizacją i odnowieniem zakrystii, sali kolatorskiej nad zakrystią i poddasza, gdzie wymieniono i odrestaurowano więźbę dachową. Ponadto zostały osuszone i odnowione dwie krypty, zakończono naprawę elewacji frontowej wraz z przedsionkiem, zostały przeprowadzone prace zabezpieczenia i osuszania fundamentów świątyni, w której kontynuowana jest renowacja mebli kościelnych. Cieszymy się odrestaurowanym i rekonsekrowanym ołtarzem maryjnym w Kaplicy Królowej Różańca Świętego. Zakończono prace konserwatorskie przy ogrodzeniu i dzwonnicy, ceglanej elewacji prezbiterium kościoła i elewacji przybudówki zakrystii i kaplicy maryjnej.
Te wszystkie prace były możliwe dzięki ofiarom Parafian i Dobrodziejów oraz w ramach dofinansowań na Pomnik Historii, jakim jest nasz kościół wraz z Zamkiem Kórnickim i Arboretum od 15 czerwca 2011 roku. Od początku trwających prac konserwatorskich parafia była wspierana przez Starostwo Powiatowe w Poznaniu, Fundację Zakłady Kórnickie, Miasto i Gminę Kórnik oraz Ministerstwo Dziedzictwa Kultury Narodowej i Sportu.